กาดกองต้าของเราชาวลำปาง

กาดกองต้า ถนนคนเดิน จังหวัดลำปาง : ตลาดนัดอิงสถาปัตยกรรมโบราณ

กาดกองต้าหรือถนนคนเดิน จังหวัดลำปาง จัดขึ้นทุกวันเสาร์-อาทิตย์ เวลา 17.00 – 22.00 น. บริเวณชุมชนกาดกองต้า ถนนตลาดเก่า ซึ่งเป็นศูนย์กลางการค้าที่สำคัญ ตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 5 ทำให้มีการผสมผสานทางวัฒนธรรมทั้ง ไทย พม่า จีน และฝรั่ง ซึ่งสิ่งที่เห็นเป็นรูปธรรม คือ สถาปัตยกรรมที่แสดงผ่านอาคารบ้านเรือน ถือเป็นเสน่ห์โดดเด่น ซึ่งแตกต่างจากตลาดนัดแห่งอื่นในจังหวัดลำปาง และแตกต่างจากถนนคนเดินในจังหวัดอื่น ผู้บริโภคที่มาเดินตลาดนัดถนนคนเดินแห่งนี้ส่วนใหญ่เป็นคนพื้นที่ในตอนแรกๆ ภายหลังเป็นนักท่องเที่ยวเพิ่มมากขึ้น ส่วนสินค้าที่จำหน่ายเป็นสินค้าทั่วไป มีทั้งสินค้าพื้นเมืองประเภทอาหาร สิ่งประดิษฐ์และของใช้ในชีวิตประจำวัน

ความเป็นมา
กาดกองต้า (กาด = ตลาด , กอง = ถนน , ต้า = ท่าน้ำ) หรือตลาดบริเวณถนนท่าน้ำ เป็นย่านตลาดเก่า ตั้งอยู่ขนานแม่น้ำวัง บนถนนตลาดเก่า โดยมีจุดเริ่มต้นอยู่บริเวณเชิงสะพานรัษฎาไปจนสุดปลายถนน ในอดีต ราวสมัยรัชกาลที่ 5 กาดกองต้าเป็นศูนย์กลางทางเศรษฐกิจที่สำคัญของภาคเหนือ ทำให้มีการผสมผสานทางวัฒนธรรมทั้ง ไทย พม่า จีน ฝรั่ง และอีกหลายเชื้อชาติซึ่งสิ่งที่แสดงออกให้เห็นเป็นรูปธรรม คือ สถาปัตยกรรมที่แสดงผ่านอาคารบ้านเรือน ทั้งเรือนแบบไทยภาคกลาง เรือนล้านนา เรือนพม่า เรือนแบบจีน และเรือนขนมปังขิงแบบฝรั่งเศส แต่เมื่อปีพ.ศ. 2459
รางวัลสถาปัตยกรรมดีเด่น ประจำปี 2550
ประเภทอาคารอนุรักษ์สถาปัตยกรรมล้านนาเรือนแถว 5 คูหา
ขนมปังขิง แถวตลาดจีน จากสมาคมสถาปนิกสยาม รถไฟสายเหนือเริ่มเปิดให้บริการ ทำให้ศูนย์กลางของการพัฒนาเปลี่ยนจากริมน้ำมาเป็นสถานีรถไฟ กาดกองต้าจึงเริ่มซบเซาตั้งแต่บัดนั้นเป็นต้นมาบรรยากาศถนนคนเดิน กาดกองต้าเดินได้สะดวกไม่แออัดมากนักทั้ง


กาดกองต้ามีวัตถุประสงค์ดังนี้

1. เพื่อส่งเสริมให้สมาชิกและครอบครัวชุมชนกาดกองต้าและประชาชนทั่วไป ได้มีโอกาสร่วมกันทำกิจกรรมเกี่ยวกับการค้าขาย การซื้อขายแลกเปลี่ยน การสาธารณะประโยชน์

2. เพื่อส่งเสริมความสัมพันธ์ ความสามัคคี การมีส่วนร่วม การช่วยเหลือเกื้อกูลซึ่งกันและกันของสมาชิก ตลอดจนการเสริมสร้างสังคม เศรษฐกิจและรักษาสิ่งแวดล้อม

3. เพื่อส่งเสริมหรือสร้างเสริมและอนุรักษ์ไว้ซึ่งขนบธรรมเนียมดั้งเดิมอันดีงามของกาดกองต้า

4. เพื่อเผยแพร่ศิลปวัฒนธรรม อาคารสถาปัตยกรรมร่วมสมัย ให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ตลอดจนเป็นการพัฒนาเชิงอนุรักษ์แบบการพึ่งตนเองของชุมชนกาดกองต้าแบบยั่งยืน


เห็นได้ว่า กาดกองต้าเน้นคนในชุมชนเป็นหลัก มิได้จัดขึ้นเพื่อมุ่งหวังนักท่องเที่ยว ดังนั้น บรรยากาศของถนนคนเดินจึงมีรูปแบบที่ไม่เหมือนที่อื่น หากแต่เป็นแหล่งพบปะสังสรรค์ของคนในชุมชน สินค้าที่จำหน่ายหลากหลายมีทุกประเภททั้งสินค้าพื้นเมือง สงประดิษฐ์ อาหารและของใช้ในชีวิตประจำวัน